Είναι γνωστό ότι η ρεφλεξολογία βοηθά στην απελευθέρωση του στρες, το οποίο με τη σειρά του βοηθά το σώμα να θεραπευτεί και να αναγεννηθεί. Χρησιμοποιείται σε σχεδόν όλες τις παθήσεις με εκπληκτικά αποτελέσματα. Απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους (και ζώα) με σωματικά ή ψυχολογικά θέματα, ανεξαρτήτου ηλικίας.

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τον τρόπο που λειτουργεί η ρεφλεξολογία στον οργανισμό μας, όπως το γεγονός ότι η ρεφλεξολογία λειτουργεί με το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτή η θεωρία βασίζεται στην έρευνα που έγινε το 1890 από τον Sir Henry Head και τον Sir Charles Sherrington, οι οποίοι απέδειξαν μέσω της έρευνάς τους ότι υπάρχει νευρολογική σχέση μεταξύ του δέρματος και των εσωτερικών οργάνων και ότι ολόκληρο το νευρικό σύστημα προσαρμόζεται σε ένα ερέθισμα. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η εφαρμογή πίεσης στα πόδια, τα χέρια ή τα αυτιά από το ρεφλεξολόγο στέλνει ένα μήνυμα από τα περιφερειακά νεύρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του ενεργοποιεί το σώμα να ρυθμίσει το επίπεδο έντασης του στρες. Αυτό συμβάλλει στη χαλάρωση, φέρνει τα εσωτερικά όργανα και τα συστήματά τους σε κατάσταση βέλτιστης λειτουργίας και αυξάνει την παροχή αίματος (που προσθέτει επιπλέον οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα κύτταρα και ενισχύει την απομάκρυνση των αποβλήτων). Επιδρά θετικά στα κυκλοφορικά, αναπνευστικά, ενδοκρινικά, ανοσολογικά και νευροπεπτιδικά συστήματα στο σώμα.

Μια άλλη θεωρία που μπορεί επίσης να εξηγήσει πώς η ρεφλεξολογία μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο είναι η θεωρία ελέγχου πύλης ή η θεωρία του πόνου neuromatrix. Αυτή η θεωρία παραδέχεται ότι ο πόνος είναι μια υποκειμενική εμπειρία που δημιουργείται από τον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος αντιδρά στην αισθητηριακή εμπειρία του πόνου, αλλά μπορεί επίσης να λειτουργήσει ανεξάρτητα από την αισθητική εισροή και να δημιουργήσει πόνο ως απάντηση σε συναισθηματικούς ή γνωστικούς παράγοντες. Έτσι, τα πράγματα που επηρεάζουν τον εγκέφαλο, όπως η διάθεση ή εξωτερικοί παράγοντες όπως το άγχος, μπορεί επίσης να επηρεάσουν την εμπειρία από τον πόνο. Με αυτά ως δεδομένα, η ρεφλεξολογία μπορεί να μειώσει τον πόνο με τη μείωση του στρες και τη βελτίωση της διάθεσης.Από την Ανατολή μας έρχεται η γνώση ότι η Ρεφλεξολογία διατηρεί τη “ζωτική ενέργεια” του σώματος που ρέει. Υπάρχει μια «ζωτική ενέργεια» στο ανθρώπινο σώμα. Εάν το στρες δεν αντιμετωπιστεί, οδηγεί σε συμφόρηση της ενέργειας, η οποία με τη σειρά της προκαλεί σωματική ανεπάρκεια, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ασθένεια. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η ρεφλεξολογία συμβάλλει στη διατήρηση της ροής της ενέργειας αυτής.Η αναγνώριση της ρεφλεξολογίας ως συγκεκριμένου τύπου θεραπείας ξεκίνησε με τη Θεωρία Ζώνης, στην οποία το σώμα χωρίζεται σε 10 κάθετες ζώνες. Κάθε ζώνη αντιστοιχεί σε δάκτυλα ποδιού και δάκτυλα χεριού μέχρι την κορυφή του κεφαλιού. Για παράδειγμα, εάν στέκεστε με τα χέρια σας στους μηρούς σας (παλάμες στραμμένες προς τα κάτω), οι αντίχειρες και το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού θα είναι ζώνη 1. Σε κάθε πλευρά του σώματος, ο δείκτης και το δεύτερο δάκτυλο θα είναι η ζώνη 2 κ.λπ.

Στη θεωρία ρεφλεξολογίας, κάθε όργανο, βαλβίδα, μυς κ.λπ. που βρίσκεται μέσα σε μια ζώνη μπορεί να προσεγγιστεί μέσω ενός σημείου ή μιας περιοχής στα πόδια ή τα χέρια. Για παράδειγμα, όταν ρεφλεξολογούμε μεταξύ των δακτύλων ποδιού 2 και 3 ή των δακτύλων χεριού 2 και 3, επηρεάζουμε το σημείο των ματιών. Αυτές οι οδοί μεταξύ σημείων πίεσης και άλλων τμημάτων του σώματος πιστεύεται ότι συνδέονται μέσω του νευρικού συστήματος, όπως περιγράφεται παραπάνω.

Οι ζώνες είναι παρόμοιες, αλλά όχι ίδιες με τις μεσημβρινές που βρέθηκαν στην κινεζική ιατρική. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές συσχετίσεις μεταξύ των μεσημβρινών και της θέσης των οργάνων στα πόδια και τους αστραγάλους.

Παρόλο που η ρεφλεξολογία δε χρησιμοποιείται για τη διάγνωση ή τη θεραπεία ασθενειών, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τη χρησιμοποιούν για να συμπληρώσουν άλλες θεραπείες όταν αντιμετωπίζουν καταστάσεις όπως άγχος, άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα, διαβήτη, πονοκεφάλους, νεφρική λειτουργία, PMS, ιγμορίτιδα κλπ. Οι ρεφλεξολόγοι χρησιμοποιούν χάρτες ποδιών, χεριών ή αυτιού για να βοηθηθούν στο έργο τους.

• Οι ρεφλεξολόγοι δεν θεραπεύουν τους πελάτες τους, τους βοηθούν να «επισκευάσουν» το σώμα τους. Ο ρεφλεξολόγος αναγνωρίζει ότι συμμετέχει στη συνεδρία, και όχι ως τρίτος, “θεραπευτής”. Αυτό είναι μια παραδοχή ότι η ρεφλεξολογία προσφέρεται για να βοηθήσει να φέρει το άτομο πίσω στην ισορροπία, έτσι ώστε το σώμα μπορεί να αναθρέψει και να επισκευαστεί.
• Ο ρεφλεξολόγος λαμβάνει υπόψη όλες τις πτυχές της ύπαρξης του πελάτη: το σώμα, το συναίσθημα, το μυαλό και το πνεύμα, διότι όλα αλληλοεξαρτώνται. Ένα χαλαρό σώμα μπορεί να προκαλέσει ήρεμα συναισθήματα, ένα γαλήνιο μυαλό και ένα ολοκληρωμένο πνεύμα.
• Το σώμα αποκρίνεται στην αφή, γεγονός που μπορεί να διευκολύνει τη θεραπεία σε όλα τα επίπεδα. Συχνά, οι πελάτες θα σκέφτονται ότι πρέπει να «επικεντρωθούν» ή «να συγκεντρωθούν» για να αισθανθούν τα οφέλη. Ενώ η ησυχία συχνά προκαλεί μια βαθύτερη αίσθηση στον αρχάριο, ο πελάτης δεν χρειάζεται να έχει ειδικές δεξιότητες ή συνήθειες για να λειτουργήσει η ρεφλεξολογία.
• Όσο ο ρεφλεξολόγος έχει γνώση και παραμένει συγκεντρωμένος ξεμπλοκάροντας τη ροή της ενέργειας, ο πελάτης σίγουρα θα ανταποκριθεί θετικά.
• Ο ρεφλεξολόγος και οι πελάτες μπορεί να αισθάνονται τη ροή της ενέργειας. Ένας ρεφλεξολόγος μπορεί να αισθανθεί τη ροή της ενέργειας από ένα σημείο πίεσης στα πόδια, τα χέρια ή τα αυτιά σε όλο το σώμα. Για παράδειγμα, όταν ρεφλεξολογεί σε σημεία του σπλήνα και ουροδόχου κύστης, ο ρεφλεξολόγος μπορεί να ακουμπώντας τα και μόνο να αισθάνεται μια ροή ενέργειας. Λόγω της ισχύος αυτών των δύο σημείων, ο πελάτης μπορεί επίσης να αισθανθεί τη ροή.